Coördinator Terreinbeheer Jeroen Willemsen:
‘Natuur is de beste bescherming van onze bronnen’
Laat je meer variatie in de natuur ontstaan, dan vergroot je de biodiversiteit. Daarmee krijg je natuur die tegen een stootje kan. Dat werkt van klein tot groot: van tuin tot bos. Zes vragen aan Jeroen Willemsen, Coördinator Terreinbeheer bij Evides.
1. Wat hebben drinkwater en natuur met elkaar gemeen?
“De visie van Evides is dat een natuurgebied de beste bescherming is van bronnen voor het produceren drinkwater. Je hebt dus in je waterwingebied liever een bos dan een industrieterrein; eenvoudigweg om het risico op verontreiniging zo klein mogelijk te houden. Daarom streeft Evides ernaar om alle waterwingebieden in eigendom te hebben en te beheren als natuurgebied. Daarmee bied je optimale bescherming. Tegelijkertijd willen mensen ook lekker in het bos kunnen wandelen of door de duinen. Evides vindt dat waterwinning, natuur en recreatie prima samen gaan. Dus: om onze drinkwaterbronnen te beschermen, hebben we natuurgebieden en die stellen we waar mogelijk open voor wandelaars, fietsers en ruiters.”
‘Geef de natuur ook eens de ruimte’
2. Wat houdt beheer van groen en natuur in?
“We beschermen onze waterwingebieden enerzijds met afspraken. Zo hebben we een actieve rol als gemeenten nieuwe bestemmingsplannen opstellen of als provincies hun milieuverordeningen herzien. Daarnaast beschermen we onze bronnen fysiek door er bijvoorbeeld een hek omheen te zetten. De bescherming ‘in het veld’ is mijn verantwoordelijkheid: het beheer van groen in onze waterwingebieden en op onze bedrijfsterreinen, van Delft tot Zeeuws-Vlaanderen en van de duinen bij Ouddorp tot de Brabantse Biesbosch. Hier werken we aan het vergroten van de biodiversiteit: variatie in soorten planten, dieren en andere organismen. Het terreinbeheer is gericht op het behoud van bloemrijke graslanden waar insecten nectar kunnen verzamelen. Zij zijn immers belangrijk voor de bestuiving. We maken ons wel zorgen om drugs- en afvaldumpingen in de natuurgebieden. En helaas nemen ook nog niet alle bezoekers van de natuurgebieden hun afval mee naar huis om het daar weg te gooien.”
3. Wat maakt natuur- en bronbescherming zo belangrijk?
“Soms wordt er wel gezegd: ‘de natuur is hier heel bijzonder, want er groeit een zeldzame orchidee.’ Maar het gaat niet om die ene orchidee; het gaat erom dat er een ecologisch systeem is dat werkt. Die bijzondere bloem groeit er, omdat er genoeg water is. Omdat insecten voor de bestuiving zorgen. Of omdat er een bacterie in de bodem zit die een goed leefklimaat maakt. Daarbij geldt: hoe meer variatie in de natuur, hoe beter het ecosysteem is opgewassen tegen onvoorziene verstoringen.”
‘Tegel eruit, plantje erin’
4. Wat kun je als consument doen? En wat als provincie of gemeente?
“Het is heel belangrijk dat ons grondwater op peil blijft. Daarom moeten we allemaal zuinig zijn op water. Als je je tuin volledig betegelt, kan regenwater niet in de grond zakken om het grondwater aan te vullen. Het loopt dan regelrecht het riool in, wat bij hoosbuien ook nog eens leidt tot een lozing van ongezuiverd water op sloten en rivieren. ’Tegel eruit, plantje erin’, is ons devies. Ook is het niet nodig om gelijk al het dode blad in je tuin weg te harken. Overheden zijn trouwens heel belangrijk bij de bescherming van natuur: provincies bepalen een samenhangend natuurbeleid, zodat iedere terreineigenaar niet voor zichzelf bezig is, maar we samenwerken aan één eindbeeld. Gemeenten vertalen dat naar de praktijk. Zo kunnen ze het onderhoud van wegbermen aanpassen op de flora en fauna. Niet alles uit veiligheidsoverwegingen wegmaaien, soms is een deel al voldoende. Voor iedereen geldt: probeer los te komen van het idee dat je als mens alles moet bepalen en geef de natuur ook de ruimte.”
5. Hoe werk je samen met andere partijen?
“We werken veel samen met overheden, waterschappen en andere waterbedrijven. Staat er een nieuwbouwwijk op de planning, dan zoeken we elkaar vroegtijdig op. Waar blijft het regenwater dat in de straat moet worden afgevoerd? Wil je dat het direct de bodem in gaat of moet het mee via de riolering en daar worden gezuiverd? Of zijn er mogelijkheden om het lokaal op te slaan? En hoe voorkom je dat vervuild water in de bodem terechtkomt? Een andere groep organisaties die voor ons erg belangrijk is, zijn natuur- en terreinbeheerders. Evides heeft met bijna 2.000 hectare veel natuur in eigendom, eigenlijk te veel om allemaal zelf te kunnen beheren. Daarom voeren organisaties als Natuurmonumenten en provinciale landschappen het beheer van sommige waterwingebieden uit namens Evides. Samen maken we beheerplannen voor onze gebieden en monitoren we de natuurwaarden.”
‘Probeer los te komen van het idee dat je als mens alles moet bepalen’
6. Waarom is de natuur een zorg voor iedereen?
We winnen allemaal bij een duurzame samenleving. Het is dus ook ieders verantwoordelijkheid om die te realiseren. Bij Evides lopen diverse projecten op dit gebied, van energie besparen en eigen energie opwekken tot reductie van CO2 en hergebruik van water en reststoffen. “Ook de zorg voor de natuur hoort daarbij. Om die reden ondersteunt Evides acties als de Nationale Zaaidag, de Nationale Bijenstrategie en het Bijenconvenant West-Brabant; initiatieven die ervoor zorgen dat de insectenstand gevarieerd blijft. Zo zorgen we met elkaar voor een goede biodiversiteit. Dat leidt tot een robuuste natuur die tegen een stootje kan als er bijvoorbeeld een periode van droogte aankomt.”
Het is voorjaar, dus kom eens kijken in onze waterwingebieden. We hebben duinen, bossen, heidevelden en vennen. Keuze genoeg!
