Kennis en krachten bundelen in de waterketen:
‘Water overstijgt de gemeentegrenzen’
Waterbelangen zijn maatschappelijke belangen. Daarom werken drinkwaterbedrijven actief samen met hun omgeving. Van waterschap en overheid tot bedrijf, natuurorganisatie en klant. Die samenwerking draagt ertoe bij dat waterbelangen integraal worden meegenomen bij ontwikkelingen in de buitenruimte, met de beste resultaten voor de burger. Waterkring West is zo’n voorbeeld van succesvolle waterketensamenwerking.
De drinkwaterbedrijven in Brabant – Brabant Water en Evides Waterbedrijf – zijn actief betrokken bij de waterketen in het westen van de provincie, Waterkring West. Andere deelnemers zijn Brabantse Delta en de gemeenten Roosendaal, Bergen op Zoom, Woensdrecht, Moerdijk, Halderberge en Steenbergen. Op de agenda staan naast de waterketen ook onderwerpen als klimaatadaptatie en de nieuwe Omgevingswet. “Op veel vlakken heb je gezamenlijke belangen en dat vergt kennis delen”, benadrukt Patrick Adriaensen, Teammanager Leefomgeving bij de gemeente Woensdrecht – waar Evides drinkwater levert.
‘Klimaatbestendig’
Belangen in kaart
Met het oog op de naderende Omgevingswet is Waterkring West een project gestart dat de waterbelangen in de regio in kaart brengt. Daarbij keken de partners naar de zorgplicht rond grond-, drink-, hemel- en (stedelijk) afvalwater. En naar raakvlakken met thema’s als ondergrond, energietransitie, klimaatadaptatie, natuur en gezondheid. “Primair om al die belangen te beschermen, maar ook om kansen te signaleren. Realiseer je een nieuwe woonwijk, dan is het economisch aantrekkelijk er zo veel mogelijk huizen te plannen. Maar er is ook een andere benadering mogelijk, gericht op klimaatbestendigheid. Denk aan het plannen van groene zones, die het water kunnen opvangen en langer vasthouden in de bodem. Daarmee voorkom je verdroging van het gebied.” Combineer je functies, dan kunnen belangen elkaar versterken en waarde creëren, stelt Adriaensen. “Een zogenoemde 'wadi' vangt piekbuien op en vergroot de sponswerking, biodiversiteit en beleving. Een waterplein bergt overschotten bij hoosbuien en het fungeert meteen als speelplein. En een waterwingebied is van waarde voor natuur en recreatie.”
‘Functies combineren om belangen te versterken’
Aanbevelingen
Inmiddels zijn alle belangen in kaart gebracht en heeft de Waterkring West aanbevelingen gedaan hoe ze te implementeren in de Omgevingswet. “We geven beleidsmakers handvatten. Om de waterbelangen goed in de kerninstrumenten van de nieuwe wet te borgen, is het belangrijk ze per gemeente uit te werken en te beoordelen op hun ruimtelijke consequenties. Bijvoorbeeld door het maken van overzichtskaarten met functiegebieden, belangrijke leidingen en gemalen. Het gaat daarbij ook om goede contacten, bijvoorbeeld tussen de beleidsmedewerker water/ riolering van de gemeente en de projectleider Omgevingswet. Zo krijg je aansluiting bij het proces rond de realisatie van de omgevingsvisie. Het is een grote stap vooruit als de gemeente bij het opstellen van omgevingsplan en -visie waterschappen en waterbedrijven laat meedenken. Dan creëer je meerwaarde voor iedereen.”
Kennistafel
“Verder hebben we een kennistafel voorgesteld, waarin we tekstpassages uitwerken voor de gemeentelijke omgevingsvisies. Hierbij kun je de waterketenbelangen uit de provinciale omgevingsvisie als kader gebruiken, net als teksten van andere gemeenten.” Naast beleidsmedewerkers en hun leidinggevenden is het zaak bestuurders te betrekken bij dit proces. Want als er besluitvorming plaatsvindt, zijn zij aan zet om uit te leggen waarom waterbelangen cruciaal zijn in de planvorming.
‘Waterbelangen zijn maatschappelijke belangen’
Van meerwaarde zijn
Samen optrekken is volgens Adriaensen noodzakelijk. “Water loopt nu eenmaal over gemeentegrenzen heen. Bovendien bereik je meer: samen heb je meer kennis, zien anderen je meer als autoriteit en is je toegevoegde waarde groter voor andere partijen zoals de provincie. Gezien de complexe uitdagingen die op ons afkomen, is gezamenlijke planontwikkeling van grote meerwaarde. En dat alles om te zorgen dat de gedeelde waterbelangen zo goed mogelijk worden opgenomen in de Omgevingswet.”
In alle regio’s samenwerken
Evides streeft met alle samenwerkingsregio’s in haar voorzieningsgebied naar bestuurlijke inbedding van de samenwerking. Eind 2016 is dit in Zeeland (SAZ+) en de regio Delfland (NAD) gerealiseerd, vorig jaar in de regio’s Rotterdam (RoSA) en Bergen op Zoom/Woensdrecht (Waterkring West). Deze regio’s omvatten ruim tweederde van de huishoudens in het voorzieningsgebied van Evides.
Meer informatie over samenwerken met Evides bij Hans Geerse.